کروز کنترل (Cruise Control) سیستم نگهدارنده‌ی سرعت خودرو است که به راننده اجازه کنترل سرعت در یک وضعیت ثابت را می‌دهد. نحوه کارکرد این سیستم به این صورت است که میزان هوای ورودی را کنترل می‌کند تا سرعت مهار شود. هدف سیستم کروز کنترل این است که بدون استفاده از پدال گاز و عوامل خارجی توسط کلیدهای واسط، سرعت به میزان دلخواه راننده حفظ شود. کروز کنترل خودرو یکی از ارزشمندترین امکاناتی است که امروزه در ماشین‌ها قرار دارد. در خودروهای آمریکایی به دلیل طولانی‌تر بودن جاده‌ها این امکان متداول‌تر از خودروهای آسیایی یا اروپایی است.
کروز کنترل چیست؟
سیستم کروز کنترل که به آن تنظیم‌کننده سرعت نیز گفته می‌شود، یک ویژگی در خودروهاست که به راننده اجازه می‌دهد تا سرعت معینی را برای خودرو تنظیم کند و خودرو، بدون نیاز به فشار دادن پدال گاز در آن سرعت حرکت کند.
این سیستم انواع مختلفی دارد و به کاهش خستگی راننده در طولانی مدت کمک می‌کند.
انواع کروز کنترل
- کروز کنترل معمولی
- کروز کنترل تطبیقی
- کروز کنترل تطبیقی پیشرفته
- کروز کنترل تطبیقی با قابلیت پیش‌بینی
- کروز کنترل هوشمند
کروز کنترل معمولی
کروز کنترل معمولی (Standard Cruise Control) ابتدایی‌ترین نوع کروز کنترل است و به راننده اجازه می‌دهد سرعت خودرو را تنظیم کند بدون آنکه نیاز به نگه داشتن پدال گاز باشد. اما این سیستم توانایی تطبیق یا تغییر سرعت بر اساس شرایط ترافیکی یا فاصله تا خودروی جلویی را ندارد.
کروز کنترل تطبیقی
کروز کنترل تطبیقی (Adaptive Cruise Control – ACC)، که گاهی اوتوپایلوت نیز نامیده می‌شود، علاوه بر تنظیم سرعت، با استفاده از سنسورها و رادار، فاصله تا خودروی جلویی را تشخیص داده و سرعت را برای حفظ فاصله ایمن تنظیم می‌کند. این نوع کروز کنترل در شرایط ترافیک متغیر بسیار مفید است.
کروز کنترل تطبیقی پیشرفته
کروز کنترل تطبیقی پیشرفته (Advanced Adaptive Cruise Control)، نسخه پیشرفته‌تری از ACC است که می‌تواند علاوه بر تنظیم سرعت و فاصله، در برخی شرایط خاص به طور خودکار خودرو را در خط خود نگه دارد و در پیچ‌های جاده نیز تطبیق دهد.
کروز کنترل تطبیقی با قابلیت پیش‌بینی
کروز کنترل تطبیقی با قابلیت پیش‌بینی (Predictive Adaptive Cruise Control – PACC)، شامل تمام قابلیت‌های ACC است و علاوه بر آن، از داده‌های نقشه و GPS برای پیش‌بینی شرایط جاده استفاده می‌کند، مثلاً در نزدیکی پیچ‌ها یا تپه‌ها سرعت را تنظیم می‌کند.
کروز کنترل هوشمند
کروز کنترل هوشمند (Intelligent Cruise Control)، نه تنها سرعت و فاصله را تنظیم می‌کند بلکه می‌تواند شرایط مختلف جاده و ترافیک را شناسایی کرده و به صورت هوشمند به آنها واکنش نشان دهد.
کروز کنترل چگونه کار می‌کند؟
اگر قصد دارید یک مسیر طولانی را طی کنید، می‌توانید سیستم کروز کنترل را روشن کنید تا سرعت را ثابت نگه دارید. توجه داشته باشید که سیستم کروز در سرعت‌های بالا کارایی دارد در نتیجه در سرعت‌های زیر ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر فعال نمی‌شود. زمانی که این سیستم را فعال می‌کنید در سربالایی، سرپایینی و زمان وزش باد شدید، سرعت تنظیم‌شده و تغییر نخواهد کرد.
نحوه فعال کردن کروز کنترل
1- رسیدن به سرعت دلخواه: ابتدا خودرو را به سرعتی برسانید که می‌خواهید با کروز کنترل حفظ شود.
2- فعال‌سازی سیستم: دکمه‌ای که سیستم کروز کنترل را فعال می‌کند را بیابید و فشار دهید. این دکمه ممکن است با نام‌هایی مانند “Cruise” یا نمادی خاص بر روی فرمان یا در نواحی دیگر داشبورد مشخص شده باشد.
3- تنظیم سرعت: پس از فعال‌سازی سیستم، برای تنظیم سرعت فعلی به عنوان سرعتی که می‌خواهید کروز کنترل حفظ کند، دکمه‌ای مانند “Set” یا “Set/+” را فشار دهید. در برخی خودروها، فقط نگه داشتن این دکمه باعث می‌شود که سرعت شما تا رسیدن به مقدار دلخواه تنظیم شود.
4- تغییرات سرعت: اگر بخواهید پس از تنظیم، سرعت را افزایش یا کاهش دهید، معمولاً دکمه‌های “+/-” وجود دارند که با فشار دادن آنها می‌توانید سرعت تنظیم شده را تغییر دهید.
فعال کردن کروز کنترل معمولاً با همین چند گام ساده انجام می‌شود، اگرچه جزئیات دقیق ممکن است بسته به مدل و سازنده خودرو متفاوت باشد. برای جزئیات دقیق‌تر و گام‌های خاص برای مدل خودروی خود، بهترین منبع دفترچه راهنمای کاربر خودرو شما است، که دستورالعمل‌های گام به گام برای فعال‌سازی، استفاده و غیرفعال کردن کروز کنترل را فراهم می‌کند.
محل قرار گیری سیستم کروز کنترل
سیستم کروز کنترل در جاهای مختلفی از خودرو با توجه به مدل ماشین و شرکت سازنده قرار دارد که عبارتند از:
- دکمه‌های کروز بر روی فرمان
- دسته جداگانه در پشت یا کنار فرمان
با توجه به تنوع برندها و مدل‌های خودرو، محل دقیق و نحوه عملکرد کروز کنترل می‌تواند متفاوت باشد. برخی از خودروهای مدرن همچنین دارای کروز کنترل تطبیقی هستند که علاوه بر دکمه‌های فرمان، ممکن است به سیستم‌های پیشرفته‌تری مانند صفحه نمایش لمسی یا سیستم‌های کنترل صوتی مجهز باشند که اجازه می‌دهد تنظیمات پیچیده‌تری را انجام دهید.
انواع دکمه های کروز کنترل داخل خودرو
کروز کنترل دارای دکمه‌های on/off ، set/accel، cost/decelerate، resume،cancel می‌باشد؛ در ادامه به توضیح این دکمه‌ها می‌پردازیم:
- دکمه on/off
نام این دکمه کاملا مشخص است و وظیفه روشن و خاموش کردن کروز را برعهده دارد.
- دکمه set/accel
وظیفه‌ی دکمه set ثابت نگه داشتن سرعت مورد نظر خودرو را بر عهده دارد. نحوه‌ی استفاده از آن به این صورت است که ابتدا سرعت را به حد دلخواه می‌رسانید و سپس با فشردن این دکمه سرعت ثابت خواهد ماند.
دکمه accel با علامت + نیز در بعضی از خودروها نشان داده می‌شود که با هر بار فشردن، یک کیلومتر بر ساعت، بر سرعت تنظیم‌شده‌ی خوردو افزوده می‌شود.
- دکمه cost/decelerate
در صورتی که قصد کاهش سرعت خودرو را داشتید، می‌توانید از این دکمه استفاده کنید. این دکمه که با علامت – نیز در برخی خودروها نشان داده می‌شود؛ با هر بار فشردن، سرعت خودرو یک کیلومتر بر ساعت کاهش میابد.
- دکمه resume
همانطور که بالاتر در مورد غیر فعال کردن سیستم کروز، فشردن پدال ترمز برای خودروهای اتوماتیک و فشردن پدال کلاچ برای خودروهای دنده‌ای گفته شد، با فشردن دکمه‌ی resume سیستم دوباره وارد عمل خواهد شد.
- دکمه cancel
همانطور که از نام این دکمه مشخص است وظیفه‌اش غیرفعال کردن سیستم کروز کنترل است.
نحوه غیرفعال کردن کروز کنترل
فشار دادن دکمه Cancel: بسیاری از خودروها دارای دکمه‌ای با علامت یا نوشته‌ای مشخص مانند “Cancel” هستند که با فشار دادن آن، سیستم کروز کنترل غیرفعال می‌شود.
فشار دادن پدال ترمز: یکی از مطمئن‌ترین روش‌ها برای غیرفعال کردن کروز کنترل، فشار دادن پدال ترمز است. این عمل به خودرو سیگنال می‌دهد که باید کنترل سرعت را متوقف کرده و کروز کنترل به طور خودکار غیرفعال می‌شود.
فشار دادن پدال کلاچ (در خودروهای دنده دستی): در خودروهایی با گیربکس دستی، فشار دادن پدال کلاچ نیز مانند پدال ترمز، کروز کنترل را غیرفعال می‌کند.
خاموش کردن سیستم: در برخی خودروها، یک دکمه خاص برای خاموش کردن یا غیرفعال سازی کروز کنترل وجود دارد که معمولاً با نماد کروز کنترل مشخص شده است. فشار دادن این دکمه سیستم را به طور کامل غیرفعال می‌کند.
تغییر دنده: در خودروهایی با کروز کنترل تطبیقی، گاهی اوقات تغییر دنده به حالت پایین‌تر نیز می‌تواند سیستم را غیرفعال کند، خصوصاً در شرایطی که نیاز به کاهش سریع سرعت باشد.
کدام خودروهای ایرانی دارای کروز کنترل هستند؟
در ماشین‌هایی که سیستم برقی مالتی پلکس دارند، کروز کنترل نصب می‌شود. از خودروهای ایرانی که این سیستم را دارند می‌توان به رانا پلاس، دنا، تارا و ۲۰۷ اشاره نمود. رنت کنیم آمادگی ارائه خدمات اجاره ماشین ایرانی با کروز کنترل و بدون آن را دارد.
مزایای استفاده از کروز کنترل
- رانندگی راحت برای مسیرهای طولانی، جاده‌ها، بزرگراه‌ها و ترافیک
- عدم خستگی حین رانندگی برای افراد در سنین بالا
- تجربه رانندگی آرامش‌بخش
معایب استفاده از کروز کنترل چیست؟
- کاهش سطح دقت و هوشیاری رانندگان
- عدم امکان استفاده در زمان ترافیک سنگین
- عدم استفاده در شرایط آب و هوایی نامناسب
خطرات کروز کنترل
با توجه به مزایای گفته شده خطرات این آپشن را هم باید در نظر داشته باشید. هر تکنولوژی جدید گاهی اوقات به‌درستی کار نمی‌کنند یا ایراداتی در عملکرد آنها وجود دارد.
به‌خصوص در مواقعی که جاده بر اساس بارندگی یا برف لیز است استفاده از آن می‌تواند بسیار خطر آفرین باشد؛ زیرا ثابت ماندن سرعت در این مواقع باعث می‌شود تا چرخ‌های خودرو بیش از حد بچرخند و کنترل خودرو سخت شود. در فصل زمستان، اصطکاک چرخ‌ها کم می‌شود و این شرایط رانندگی محتاطانه‌ای را می‌طلبد. در حالت کلی استفاده از این آپشن در فصل زمستان حتی اگر جاده خشک باشد درست نیست.
چطور نقص کروز کنترل را تشخیص دهیم؟
بروز هر یک از حالات زیر نشان‌دهنده وجود نقص در سیستم کروز کنترل است:
- در سیستم گاز خودرو مشکلی را احساس کنید
- هنگام فشردن دکمه‌ها هیچ اتفاقی نیفتد
- ایجاد اختلال در ورود گاز به سیستم
با هر کدام از این مشکلات روبه‌رو شدید به یک تعمیرکار ماهر مراجعه کنید.
سخن پایانی به نقل از نویسنده
استفاده از سیستم کروز کنترل حین رانندگی با حفظ سرعت، از خستگی راننده جلوگیری کرده و راحتی او را افزایش می‌دهد. رنت کنیم یکی از بزرگترین شرکت‌های فعال در صنعت اجاره خودرو است که آماده ارائه‌ی انواع ماشین در مدل و برندهای مختلف با کروز کنترل یا بدون آن است. کافیست به صفحه خودروهای این موسسه مراجعه کنید و لیست خودروها را به همراه قیمت اجاره‌شان را مشاهده کنید. در هر روز و هر ساعت از شبانه روز می‌توانید اقدام به رزرو خودرو نمایید. قیمت و شرایط کرایه ماشین در این موسسه نسبت به دیگر شرکت‌های فعال مناسب‌تر است. پشتیبانی شما عزیزان به صورت 24 ساعته انجام می‌شود در صورت بروز هر مشکل کافیست با نمایندگان ما تماس بگیرید تا با کمترین فاصله زمانی در کنار شما باشند.
سؤالات متداول
در پایان به چند مورد از سؤالات متداول در مورد کروز کنترل پاسخ می‌دهیم:
آیا استفاده از کروز کنترل سوخت را کاهش می‌دهد؟
بله، استفاده از کروز کنترل می‌تواند به کاهش مصرف سوخت کمک کند، زیرا با حفظ سرعت ثابت، از تغییرات پی در پی سرعت که مصرف سوخت را افزایش می‌دهد، جلوگیری می‌کند.
آیا کروز کنترل در هر سرعتی قابل استفاده است؟
خیر، کروز کنترل معمولاً برای سرعت‌های بالاتر از حد خاصی، معمولاً حدود 40 تا 50 کیلومتر طراحی شده است. استفاده از آن در سرعت‌های پایین‌تر ممکن است امکان‌پذیر نباشد یا توصیه نشود.
آیا کروز کنترل در هوای برفی یا بارانی ایمن است؟
استفاده از کروز کنترل در شرایط جوی نامساعد مانند باران شدید، برف، یا یخبندان توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است خطر لغزش و از دست دادن کنترل خودرو افزایش یابد.
آیا می‌توانم کروز کنترل را در ترافیک سنگین استفاده کنم؟
استفاده از کروز کنترل سنتی در ترافیک سنگین توصیه نمی‌شود زیرا نیاز به تغییرات مداوم سرعت وجود دارد. با این حال، کروز کنترل تطبیقی (ACC) که توانایی تنظیم سرعت بر اساس ترافیک را دارد، می‌تواند در چنین شرایطی مفید باشد.
آیا کروز کنترل برای همه انواع خودروها موجود است؟
در حالی که بسیاری از خودروهای جدید با کروز کنترل به بازار عرضه می‌شوند، همه مدل‌ها و برندها این ویژگی را ارائه نمی‌دهند. کروز کنترل تطبیقی و پیشرفته‌تر به طور معمول در مدل‌های بالاتر و گران‌تر یافت می‌شود.
کروز کنترل کلا برای جاده خوبه بخصوص مسیر طولانی، برای توی شهر کروز کنترل معمولی به کار نمیاد