چکاپ ماشین قبل از سفر، یکی از مهم‌ترین اقدامات برای حفظ امنیت و راحتی در طول سفر با خودرو است. هر ماشینی پس از مدتی استفاده، به بررسی و مراقبت‌های فنی نیاز دارد تا از بروز مشکلات غیرمنتظره در طول سفر جلوگیری شود. با انجام یک چک لیست دقیق از بخش‌های مختلف خودرو، می‌توان از خرابی‌ها و خطرات احتمالی جلوگیری کرد و سفری امن و بی‌دغدغه را تجربه نمود. در این مقاله، به بررسی نکات و چک لیست‌هایی برای چکاپ خودرو قبل از سفر می‌پردازیم.
اهمیت چکاپ کامل خودرو قبل از سفر
چکاپ ماشین قبل از مسافرت باید از چند روز قبل از شروع سفر، توسط یک تعمیرکار حرفه‌ای انجام شود. مشکلاتی که شاید در حالت عادی و هنگام رانندگی در شهر مشخص نباشند؛ ممکن است در مسیر طولانی و جاده بر اثر سرعت بیشتر، آب‌وهوا و شرایط جاده، خودرو را با مشکل جدی رو‌به‌رو کنند.
به همین دلیل بهتر است قبل از مسافرت، خودرو را به تعمیرگاه ببرید و چکاپ ماشین قبل از مسافرت را به یک مکانیک و کاربلد بسپارید؛ زیرا مکانیک‌ها بهتر می‌دانند برای سفر و چکاپ دوره‌ای خودرو، کدام قسمت‌های ماشین را باید بررسی کنند.
برای چکاپ ماشین قبل از سفر چه مواردی را چک کنیم؟
- بررسی روغن‌ها و مایعات خودرو
- بررسی فیلترهای هوا و روغن ماشین
- چک کردن تسمهها و شیلنگ‌های خودرو
- بررسی چراغ‌ها و سیستم روشنایی خودرو
- چکاپ رادیاتور ماشین قبل از سفر
- بررسی وضعیت ترمز و لنت خودرو
- وضعیت تایرها و فشار باد آن‌ها
- بررسی وضعیت برف‌پاک‌کن و مایع شیشه‌شور
- چکاپ گیربکس ماشین قبل از سفر
- بررسی سلامت باتری خودرو
- اطمینان از کارکرد صحیح کولر و بخاری خودرو
- به همراه داشتن ابزارها و وسایل ضروری
بررسی روغن‌ها و مایعات خودرو
بازرسی روغن‌ها و مایعات خودرو یکی از مهم‌ترین مراحل چکاپ خودرو قبل از سفر است. در این مرحله، ابتدا باید سطح روغن موتور را بررسی کرده و در صورت نیاز نسبت به تعویض روغن قبل از سفر اقدام کنید. روغن ترمز، روغن گیربکس و مایع فرمان هیدرولیک را چک کنید تا از کارکرد صحیح هر یک مطمئن شوید.
همچنین مایع خنککننده رادیاتور و مایع شیشه‌پاک‌کن را نیز بررسی کرده و در صورت کمبود، آن‌ها را پر کنید. این اقدامات کمک می‌کند تا از عملکرد صحیح موتور و سیستم‌های حیاتی خودرو در طول سفر اطمینان حاصل شود.
بررسی فیلترهای هوا و روغن ماشین
برای بررسی فیلترهای هوا و روغن، ابتدا فیلتر هوا را از محفظه خارج کنید و آن را از نظر تمیزی بررسی کنید. اگر فیلتر بیش از حد کثیف یا مسدود شده باشد، باید آن را تعویض کنید تا جریان هوای موتور مناسب باشد. برای فیلتر روغن، به تاریخ و کیلومتر تعویض قبلی توجه کنید. فیلتر روغن باید همزمان با تعویض روغن موتور بررسی و در صورت لزوم تعویض شود، زیرا فیلتر کثیف می‌تواند بر عملکرد و کارایی موتور تأثیر منفی بگذارد.
چک کردن تسمهها و شیلنگ‌های خودرو
گام بعدی در چک کردن خودرو قبل از سفر، چک کردن تسمهها و شیلنگ‌ها است. برای چک کردن تسمهها و شیلنگ‌ها، ابتدا موتور را خاموش کنید و اجازه دهید خنک شود. سپس تسمهها را از نظر ترک خوردگی، فرسودگی یا شل شدن بررسی کنید. با دست آن‌ها را به آرامی فشار دهید؛ اگر بیش از حد شل یا سفت باشند، نیاز به تنظیم یا تعویض دارند. شیلنگ‌ها را از نظر نشت، ترک، یا بادکردگی چک کنید. هرگونه ترک یا فرسودگی در شیلنگ‌ها می‌تواند باعث نشت مایعات حیاتی خودرو شود، بنابراین اگر هرگونه مشکلی مشاهده کردید، باید آن‌ها را تعویض کنید.
بررسی چراغ‌ها و سیستم روشنایی خودرو
برای چک کردن تسمهها و شیلنگ‌ها، ابتدا مطمئن شوید که موتور خودرو خاموش و سرد است. برای بررسی تسمهها، آن‌ها را از نظر ترک‌ها، ساییدگی، یا شل شدن بررسی کنید. تسمهها نباید بیش از حد شل یا بسیار سفت باشند. با فشار دادن تسمهها، اگر بیش از حد کشیده یا فرسوده به نظر برسند، باید آن‌ها را تعویض کنید. شیلنگ‌ها را نیز از نظر نشت مایعات، ترک‌خوردگی یا فرسودگی بررسی کنید. هرگونه نشتی یا تغییر شکل در شیلنگ‌ها نیاز به تعویض فوری دارد.
چکاپ رادیاتور ماشین قبل از سفر
برای چک رادیاتور و مایع خنککننده جهت چکاپ خودرو قبل از سفر، ابتدا مطمئن شوید که خودرو سرد است. درپوش رادیاتور را با احتیاط باز کرده و سطح مایع خنککننده را بررسی کنید. سطح مایع باید بین علامت “حداقل” و “حداکثر” روی مخزن باشد. اگر مایع کم است، از مایع خنککننده مناسب (ضد یخ و ضد جوش) استفاده کرده و آن را پر کنید. همچنین رادیاتور و شیلنگ‌های متصل به آن را از نظر نشتی، ترک و فرسودگی بررسی کنید. هرگونه نشتی باید به سرعت رفع شود تا از داغ شدن بیش از حد موتور جلوگیری شود.
بررسی وضعیت ترمز و لنت خودرو
وضعیت ترمز و لنت‌ها یکی از اصلی‌ترین مواردی است که باید هنگام چکاپ ماشین قبل از سفر بررسی شود. ابتدا لنت‌های ترمز را از نظر ضخامت و سایش چک کنید. لنت‌های بیش از حد نازک می‌توانند در هنگام ترمزگیری ایجاد صدا کرده و عملکرد ضعیفی داشته باشند. همچنین باید روغن ترمز را بررسی کنید تا سطح آن کافی باشد و سیالیت آن حفظ شده باشد. عملکرد ترمز را با چند ترمز گیری تست کنید تا مطمئن شوید که خودرو به‌خوبی متوقف میشود و هیچ مشکلی در سیستم ترمز وجود ندارد.
وضعیت تایرها و فشار باد آن‌ها
برای چک کردن وضعیت تایرها و فشار باد آن‌ها، ابتدا تایرها را از نظر سایش، ترک و برجستگی‌های غیرعادی بررسی کنید. اگر عمق آج تایر کمتر از 1.6 میلی‌متر باشد، تایرها نیاز به تعویض دارند. برای اندازه‌گیری فشار باد تایرها از گیج فشار باد استفاده کنید. فشار باد مناسب برای هر تایر معمولاً بر روی درب راننده یا دفترچه راهنمای خودرو درج شده است. به‌طور منظم فشار باد را چک کنید تا از کاهش فشار جلوگیری شود، زیرا فشار ناکافی یا زیاد می‌تواند منجر به سایش نامناسب یا ترکیدگی تایرها شود.
بررسی وضعیت برف‌پاک‌کن و مایع شیشه‌شور
برای چک کردن وضعیت برف‌پاک‌کن‌ها جهت چک کردن خودرو قبل از سفر، ابتدا تیغه‌های برف‌پاک‌کن را از نظر ساییدگی، ترک یا پارگی بررسی کنید. اگر تیغه‌ها به‌درستی آب را پاک نمی‌کنند یا روی شیشه رد باقی می‌گذارند، باید آن‌ها را تعویض کنید. سپس سیستم پاشش آب شیشه‌شور را بررسی کنید تا مطمئن شوید که آب به‌طور یکنواخت روی شیشه پاشیده میشود و مایع شیشه‌شور کافی در مخزن وجود دارد. در صورت عملکرد نادرست، سیستم پاشش یا نازل‌ها را تمیز کنید.
چکاپ گیربکس ماشین قبل از سفر
برای بررسی گیربکس و عملکرد آن، ابتدا مطمئن شوید که تعویض دنده‌ها به‌درستی و بدون ایجاد صدا انجام میشود. اگر هنگام تعویض دنده صداهای غیرعادی مثل زوزه یا تق تق شنیدید، این می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات گیربکس باشد. همچنین روغن گیربکس را بررسی کنید؛ رنگ روغن باید شفاف و بوی سوختگی نداشته باشد. اگر رنگ آن تیره شده یا بوی سوختگی حس کردید، احتمالاً نیاز به تعویض روغن گیربکس وجود دارد. در صورت هرگونه مشکل در تعویض دنده، باید گیربکس را توسط یک متخصص بررسی کنید.
بررسی سلامت باتری خودرو
برای بررسی سلامت باتری خودرو، ابتدا اتصالات باتری را از نظر زنگ‌زدگی یا شل بودن بررسی کنید. اگر اتصالات باتری کثیف یا زنگ‌زده‌اند، آن‌ها را با یک برس سیمی تمیز کنید. ولتاژ باتری را با استفاده از ولت‌متر بررسی کنید؛ ولتاژ ایده‌آل برای باتری سالم حدود 12.6 ولت است. در صورت کاهش ولتاژ یا مشکل در استارت زدن خودرو، ممکن است نیاز به تعویض یا شارژ باتری داشته باشید. همچنین باتری باید به طور محکم در جای خود نصب شده باشد تا از تکان خوردن آن جلوگیری شود.
اطمینان از کارکرد صحیح کولر و بخاری خودرو
برای اطمینان از کارکرد صحیح کولر و بخاری، ابتدا موتور را روشن کنید و کولر را بر روی حالت سرد تنظیم کنید. باید باد سرد و یکنواخت از دریچه‌ها خارج شود. اگر باد کولر گرم یا ضعیف است، ممکن است نیاز به شارژ گاز کولر یا بررسی کمپرسور داشته باشید. سپس بخاری را روشن کنید و مطمئن شوید که باد گرم به‌درستی از دریچه‌ها خارج میشود. در صورت مشکل در بخاری، ممکن است مشکل از سیستم گرمایشی یا مایع خنککننده موتور باشد که نیاز به بررسی دارد.
برداشتن ابزارها و وسایل ضروری
- جک، آچار چرخ و لاستیک زاپاس
2. مثلث هشدار و جلیقه شب‌رنگ
3. جعبه کمک‌های اولیه
4. کابل باتری به باتری
5. چراغ قوه با باتری اضافی
6. طناب بکسل
7. مایع شیشه‌شور و آب اضافی
8. دفترچه راهنمای خودرو
9. نقشه یا GPS
علاوه بر چکاپ ماشین قبل از سفر، برای هر سفر طولانی با خودرو، لازم است حتماً وسایل بالا را همراه داشته باشید. این وسایل کمک می‌کنند تا در مواقع اضطراری آمادگی لازم را داشته باشید.
در صورت دسترسی نداشتن به خودروی مناسب سفر، میتوانید از رنت کنیم برای مدت زمان موردنیاز خود و متناسب با نیاز و بودجه خود، ماشین اجاره کنید و به مسافرت بروید.
چکاپ دوره‌ای خودرو شامل چه مواردی میشود؟
- بررسی روغن موتور و مایعات خودرو
- چک کردن ترمزها
- تعویض فیلترها
- بازبینی وضعیت لاستیک‌ها
- بررسی سیستم خنککننده
چک لیست هفتگی خودرو
- چک کردن باد لاستیک‌ها
- بررسی سطح روغن موتور
- چک کردن آب رادیاتور ماشین
- بررسی وضعیت باتری
- چک کردن چراغ‌ها
- بازبینی سیستم برف‌پاک‌کن
اقدامات قبل از حرکت خودرو
- تنظیم آینه‌ها: آینه‌های جانبی و وسط را طوری تنظیم کنید که دید کاملی داشته باشید.
- بررسی کمربند ایمنی: اطمینان از سلامت و بسته بودن کمربندهای ایمنی برای تمامی سرنشینان.
- چک کردن نشانگرهای داشبورد: مطمئن شوید که هیچ چراغ هشدار غیرمعمولی روشن نیست.
- اطمینان از بسته بودن درب‌ها: همه درب‌ها را قبل از حرکت چک کنید.
- تنظیم صندلی: صندلی راننده را در وضعیت راحت و مناسب قرار دهید.
- بررسی ترمز دستی: اطمینان از آزاد بودن ترمز دستی قبل از حرکت.
- تنظیم تهویه و دما: مطمئن شوید که دمای داخل خودرو و تهویه مناسب است.
- بررسی سطح آب رادیاتور: مطمئن شوید که سطح مایع خنککننده (آب رادیاتور) کافی است تا از گرمای بیش از حد موتور جلوگیری شود.
- چک کردن آب شیشه‌شور: بررسی کنید که مایع شیشه‌شور کافی برای تمیز کردن شیشه‌ها موجود باشد.
- بررسی روغن موتور: سطح روغن موتور را چک کنید و در صورت نیاز، روغن اضافه کنید تا موتور به درستی کار کند.
- بررسی تایرها: فشار باد تایرها را چک کنید و مطمئن شوید که تایرها سالم هستند و آج کافی دارند.
- بررسی سوخت: اطمینان از داشتن سوخت کافی برای مسیر پیش‌رو.
هزینه چکاپ خودرو
- چکاپ عمومی خودرو (تعویض روغن و فیلترها، بازبینی سطح مایعات و بررسی عمومی): بین 500 هزار تا 1.5 میلیون تومان
- تعویض لنت ترمز: بین 800 هزار تا 3 میلیون تومان
- تعویض فیلتر هوا و فیلتر روغن: معمولاً بین 300 هزار تا 1 میلیون تومان
- تنظیم باد و بالانس لاستیک‌ها: حدود 100 تا 600 هزار تومان
- بررسی و تنظیم سیستم خنککننده (آب رادیاتور): بین 300 تا 800 هزار تومان
- سرویس‌های تخصصی‌تر مانند چک کردن سیستم تعلیق، جلوبندی یا موتور: از 1 تا 5 میلیون تومان
این هزینه‌ها تقریبی هستند و ممکن است بر اساس نوع خودرو (داخلی یا خارجی) و نوع تعمیرگاه یا مرکز سرویس‌دهی تغییر کنند. هزینه یک چکاپ کامل خودرو در ایران به صورت تقریبی بین 3,100,000 تومان تا 11,900,000 تومان متغیر است، بسته به نوع خودرو و خدماتی که انجام میشود.
جمع‌بندی به نقل نویسنده
برای داشتن یک سفر ایمن و بدون مشکل، چکاپ خودرو قبل از سفر ضروری است. چکاپ ماشین قبل از سفر، شامل بررسی تایرها، روغن‌ها، سیستم ترمز، گیربکس، باتری و سیستم‌های حیاتی دیگر مانند کولر و بخاری است. همچنین همراه داشتن ابزارها و وسایل ضروری مانند جک، لاستیک زاپاس و جعبه کمک‌های اولیه می‌تواند در مواقع اضطراری بسیار مفید باشد.
چند وقت یکبار باید روغن موتور را چک کنیم؟
هر ۵۰۰۰ تا ۸۰۰۰ کیلومتر یا هر ۶ ماه، باید روغن موتور خودرو را چک کنید.
چگونه بفهمیم تسمهها نیاز به تعویض دارند؟
با بررسی وجود ترک، شل شدن یا ساییدگی روی تسمهها؛ میتوانید متوجه وضعیت تسمههای خودرو شوید.
آیا چک کردن رادیاتور در تابستان مهمتر است؟
بله، در تابستان موتور بیشتر داغ میشود و مایع خنککننده باید کافی باشد.
چه زمانی باید لنت‌های ترمز را تعویض کنیم؟
معمولاً هر ۴۰,۰۰۰ تا ۶۰,۰۰۰ کیلومتر یا در صورت کاهش ضخامت لنت‌ها، نیاز لبه تغویض آن‌ها خواهد بود.
